Mondkanker is een ziekte die velen van ons alleen kennen van horen zeggen, maar weinig echt begrijpen. Wist je dat in Nederland bijna 1.039 mensen in 2022 de diagnose mondkanker of tongkanker kregen? Deze blogpost is bedoeld om je in heldere taal te informeren over wat mondkanker precies is, hoe het kan worden herkend en welke behandelopties er zijn.
Lees verder en ontdek alles wat je moet weten over deze ziekte.
Samenvatting
- Mondkanker is een kwaadaardige tumor die zich in de mond kan vormen, vaak in de vorm van zweren, plekken of zwellingen op verschillende plaatsen zoals de lippen, tong, gehemelte en wangslijmvlies.
- Roken en overmatig alcoholgebruik verhogen het risico op mondkanker.
- Diagnose van mondkanker wordt gesteld door een kijkonderzoek van de mond en een biopsie van het weefsel.
- Behandelingsopties voor mondkanker zijn onder andere operatie, bestraling, chemoradiatie, chemotherapie en immunotherapie.
Wat is mondkanker?
Mondkanker is een kwaadaardige tumor die zich in de mond kan vormen, vaak in de vorm van zweren, plekken of zwellingen op verschillende plaatsen zoals de lippen, tong, gehemelte en wangslijmvlies.
Definitie en kenmerken
Mondkanker is een soort hoofdhalskanker. Het gaat om een kwaadaardige tumor in de mond. Deze tumor kan op veel plaatsen in de mond zitten. Meestal komt de tumor in het slijmvlies voor.
Maar hij kan ook naar andere weefsels in de buurt groeien. Belangrijke tekenen zijn zwelling, zweer, pijnlijke plekken en rode en witte vlekken in de mond. Roken en te veel alcohol drinken verhogen het risico.
Veel mensen met mondkanker hebben al uitzaaiingen als ze het nieuws horen. In 2022 kregen in Nederland 1.039 mensen te horen dat ze mondkanker of tongkanker hebben.
Plaatsen in de mond waar mondkanker kan voorkomen
Mondkanker kan op verschillende plekken in de mond voorkomen. Dit zijn een paar van die plekken:
- Onder in de mond: Mondkanker komt vaak hier voor. Het is een plaats waar veel mensen het misschien niet zien.
- In het gehemelte: De tumor kan zich ook verstoppen in dit deel van je mond. Het is belangrijk om het te controleren.
- Op het tandvlees: Dit is nog een andere plaats voor mondkanker. Een gezonde mondhygiëne kan helpen.
- Aan de binnenkant van de wangen: Hier kan je mondkanker vinden, ook al klinkt dat raar.
Verspreiding en mogelijke uitzaaiingen
Mondkanker kan zich makkelijk verspreiden. Dat gebeurt naar plaatsen dichtbij zoals de tong, het kaakbot en de keel. Maar ook de lymfeklieren in de hals en andere organen zoals de longen kunnen getroffen worden.
Bij een derde van de mensen met mondkanker is dit al zo bij de diagnose.
In 2022 hebben in Nederland 1.039 mensen te horen gekregen dat ze mondkanker of tongkanker hebben. Dit komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. De meeste patiënten zijn ouder dan 60 jaar.
Ongeveer twee op de drie mensen met mondkanker leven vijf jaar later nog.
Symptomen van mondkanker
De symptomen van mondkanker omvatten zwellingen, zweren en pijnlijke plekken in de mond, evenals rode en witte vlekken.
Zwellingen, zweren en pijnlijke plekken
Symptomen van mondkanker kunnen zijn:
- Zwellingen in de mond.
- Zweren in de mond.
- Pijnlijke plekken in de mond.
Rode en witte vlekken in de mond
Rode en witte vlekken in de mond kunnen symptomen zijn van mondkanker. Deze vlekken worden ook wel laesies genoemd en kunnen op verschillende plaatsen in de mond voorkomen, zoals op het tandvlees, de tong, de wangen of het gehemelte. Het is belangrijk om deze verkleuringen serieus te nemen en ze te laten controleren door een arts. Andere mogelijke symptomen van mondkanker zijn zwellingen, zweren en pijnlijke plekken in de mond. Als je deze symptomen ervaart, is het raadzaam om zo snel mogelijk medische hulp in te schakelen voor diagnose en behandeling.
Risicofactoren voor mondkanker
– Roken en overmatig alcoholgebruik verhogen het risico op mondkanker.
– Leeftijd en geslacht spelen ook een rol bij de kans op het ontwikkelen van deze ziekte.
Roken en overmatig alcoholgebruik
Roken en overmatig alcoholgebruik zijn de belangrijkste risicofactoren voor mondkanker. Tabaksgebruik en alcoholmisbruik verhogen het risico op het ontwikkelen van mondholtekanker en tongkanker.
Deze gewoontes bevatten kankerverwekkende stoffen die schadelijk zijn voor onze gezondheid. Het is belangrijk om rekening te houden met de gezondheidsrisico’s en te streven naar kankerpreventie door het stoppen met roken en het verminderen van alcoholgebruik.
In Nederland werden in 2022 1.039 mensen gediagnosticeerd met mondkanker of tongkanker, waardoor het belangrijk is om bewust te zijn van de gevolgen van roken en overmatig alcoholgebruik.
Leeftijd en geslacht
Leeftijd en geslacht zijn belangrijke risicofactoren voor mondkanker. Het komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. De meeste mensen die gediagnosticeerd worden, zijn ouder dan 60 jaar.
In Nederland werden in 2022 1.039 mensen gediagnosticeerd met mondkanker of tongkanker. Na vijf jaar is ongeveer twee van de drie mensen nog in leven.
Diagnose en onderzoek
De diagnose van mondkanker wordt gesteld door een kijkonderzoek van de mond en een biopsie van het weefsel.
Kijkonderzoek van de mond
Een kijkonderzoek van de mond wordt gedaan om te kijken of er mondkanker aanwezig is. Tijdens dit onderzoek inspecteert een specialist de mondholte en het slijmvlies op mogelijke tumoren.
Het is een belangrijk onderzoek dat kan helpen bij het vaststellen van de locatie en aanwezigheid van mondkanker. Als er vermoedens zijn van mondkanker, is het essentieel om naar een gespecialiseerd ziekenhuis te gaan voor verdere behandeling en onderzoek.
Biopsie van het weefsel
Bij vermoeden van mondkanker wordt een biopsie van het weefsel uitgevoerd. Dit houdt in dat er een klein stukje weefsel wordt weggenomen voor onderzoek. Het is een belangrijke procedure om de diagnose van mondkanker te stellen en de juiste behandelingsopties te bepalen.
Een gespecialiseerd ziekenhuis zal verdere behandeling en onderzoek van mondkanker uitvoeren, inclusief biopsieën van het weefsel.
Behandelingsopties voor mondkanker
De behandeling van mondkanker omvat onder andere operatie, bestraling, chemoradiatie, chemotherapie en immunotherapie.
Operatie
Bij de behandeling van mondkanker is operatie een van de opties. Tijdens de operatie verwijdert de chirurg het tumorweefsel en eventuele aangetaste lymfeklieren in de mond. Het doel is om alle kankercellen te verwijderen en verdere verspreiding te voorkomen.
Na de operatie kan het dagelijks leven veranderen, omdat er problemen kunnen zijn met eten en slikken. Het kan ook invloed hebben op de spraak en het uiterlijk van de persoon. Als er vermoeden is van mondkanker, zal er eerst een kijkonderzoek van de mond worden gedaan en mogelijk een biopsie van het weefsel om de diagnose te bevestigen.
Het is belangrijk om voor verdere behandeling en onderzoek naar een gespecialiseerd ziekenhuis te gaan.
Bestraling
Bestraling is een veelgebruikte behandelingsoptie voor mondkanker. Het kan worden gebruikt om het kankergezwel te vernietigen en de groei van kankercellen te stoppen. Bij bestraling worden hoge doses straling gericht op het getroffen gebied.
Dit kan helpen om de symptomen van mondkanker te verlichten. Helaas kunnen bijwerkingen optreden, zoals vermoeidheid, slikproblemen en huidirritatie. Bestraling kan worden uitgevoerd als uitwendige bestraling, waarbij de straling van buitenaf komt, of als inwendige bestraling, waarbij de stralingsbron in het lichaam wordt geplaatst.
Chemoradiatie
Chemoradiatie is een behandelingsoptie die vaak wordt gebruikt bij de behandeling van mondkanker. Het kan worden gebruikt nadat een operatie is uitgevoerd om de kans op terugkeer van de kanker te verkleinen.
Soms kan chemoradiatie ook als primaire behandeling worden gebruikt als een operatie geen optie is. Het doel van chemoradiatie is om de tumor te verkleinen en te voorkomen dat de kanker terugkomt.
Er kunnen echter bijwerkingen optreden, zoals vermoeidheid, slikproblemen en een droge mond. Ondanks deze bijwerkingen kan chemoradiatie effectief zijn bij de behandeling van mondkanker.
Chemotherapie
Chemotherapie is een behandelingsoptie voor mondkanker waarbij medicijnen worden gebruikt om de tumor te verkleinen of onder controle te houden. Het kan na een operatie worden gegeven om eventuele overgebleven kankercellen te doden.
Soms wordt chemotherapie ook gecombineerd met bestraling, dit wordt chemoradiatie genoemd, om de behandeling effectiever te maken. De specialist in het gespecialiseerde ziekenhuis bepaalt de exacte behandelingskuur en dosering van de chemotherapie.
Het is belangrijk op te merken dat chemotherapie bijwerkingen kan hebben zoals haaruitval, misselijkheid, vermoeidheid en een verminderde weerstand. Niet alle patiënten met mondkanker krijgen chemotherapie, de behandelkeuze hangt af van verschillende factoren, waaronder het stadium van de kanker en de algehele gezondheid van de patiënt.
Immunotherapie
Immunotherapie is een behandelingsoptie voor mondkanker. Het kan worden gebruikt in combinatie met andere behandelingen of als een individuele behandeling. Immunotherapie maakt gebruik van medicijnen die het immuunsysteem helpen om kankercellen te herkennen en aan te vallen.
Deze medicijnen worden antilichamen genoemd en kunnen op verschillende manieren werken, zoals het remmen van groeifactoren of het activeren van immuuncellen. Immunotherapie wordt vaak gebruikt bij patiënten met gevorderde mondkanker of bij patiënten bij wie andere behandelingen niet effectief waren.
Het doel van immunotherapie is om de groei van kankercellen te remmen, de tumor te verkleinen en de overlevingskansen van de patiënt te verbeteren.
Gevolgen en impact van mondkanker
Problemen met voeding en eten kunnen optreden bij mondkankerpatiënten, waardoor gewichtsverlies en ondervoeding mogelijk zijn.
Problemen met voeding en eten
Mensen die mondkanker hebben gehad kunnen problemen hebben met eten en slikken. Ze kunnen gewicht verliezen en hebben minder eetlust door pijn bij het eten. Het kan ook moeilijk zijn om te kauwen en veranderingen in smaak kunnen optreden.
Sommige mensen ervaren een stijve kaak en mondzweren. Daarnaast kan een droge mond en vermoeidheid voorkomen. Het is belangrijk dat mensen met deze problemen ondersteuning krijgen en informatie over hoe ze ermee om kunnen gaan.
Spraakproblemen
Spraakproblemen kunnen optreden bij mensen die lijden aan mondkanker. Dit komt omdat een tumor in de mond invloed kan hebben op de spraakfunctie. De behandeling van mondkanker, zoals bestraling en chemotherapie, kan ook leiden tot spraakproblemen.
Deze problemen kunnen variëren van moeite hebben met praten en articuleren tot het ervaren van veranderingen in de stem. Gelukkig biedt de patiëntenorganisatie voor mondkanker ondersteuning en informatie aan mensen die moeite hebben met spreken als gevolg van hun behandeling.
Lymfoedeem
Lymfoedeem kan een gevolg zijn van de behandeling van mondkanker. Het is een aandoening waarbij vocht zich ophoopt in de weefsels als gevolg van beschadiging of verwijdering van lymfeklieren.
Dit kan leiden tot zwelling en pijn, vooral in het aangetaste gebied zoals de hals. Bovendien kan lymfoedeem ook de mobiliteit beperken en het dagelijks leven van de patiënt beïnvloeden.
Gelukkig zijn er behandelingen beschikbaar, zoals manuele lymfedrainage, compressietherapie en specifieke oefeningen, om de symptomen van lymfoedeem te verminderen. Patiënten kunnen ook steun en informatie krijgen van de patiëntenorganisatie voor mondkanker.
Veranderingen in het uiterlijk
Mensen die behandeld worden voor mondkanker kunnen veranderingen in hun uiterlijk ervaren. Dit kan onder andere lymfoedeem, spraakproblemen en problemen met voeding en eten omvatten.
Het kan ook leiden tot littekens of het verlies van tanden. Deze veranderingen kunnen zowel fysiek als emotioneel impact hebben op mensen met mondkanker. Gelukkig kunnen zij hulp en advies krijgen over hoe ze hiermee om kunnen gaan.
Ondersteuning en informatie
De patiëntenorganisatie voor mondkanker speelt een belangrijke rol bij het bieden van ondersteuning en het verstrekken van informatie aan mensen die getroffen zijn door deze ziekte.
Rol van de patiëntenorganisatie voor mondkanker
De patiëntenorganisatie voor mondkanker speelt een belangrijke rol in het bieden van ondersteuning en informatie aan mensen die getroffen zijn door mondkanker. Ze bieden hulp, begeleiding en voorlichting aan patiënten en hun families.
Ook organiseren ze bijeenkomsten waar lotgenoten elkaar kunnen ontmoeten en steun kunnen vinden. De patiëntenorganisatie heeft een netwerk van ervaringsdeskundigen die advies kunnen geven en informatie kunnen verstrekken over de verschillende aspecten van mondkanker.
Ze zijn een waardevolle bron van informatievoorziening en zorg voor mensen die met deze ziekte te maken hebben.
Conclusie
Mondkanker is een ernstige ziekte die in verschillende delen van de mond kan voorkomen. Het veroorzaakt symptomen zoals zwellingen, zweren en pijnlijke plekken. Roken en overmatig alcoholgebruik vergroten het risico op mondkanker.
Diagnose en behandelingsopties zijn beschikbaar, waaronder operatie, bestraling en chemotherapie. Het is belangrijk om bewust te zijn van de symptomen en risicofactoren van mondkanker, en om regelmatig tandartsbezoeken te plannen voor controle en detectie.
Veelgestelde Vragen
1. Wat is mondkanker en wat zijn de symptomen?
Mondkanker is een vorm van kanker die in de mond kan ontstaan en symptomen zoals zweren, witte of rode vlekken, moeite met slikken en pijn kan veroorzaken.
2. Wat zijn de risicofactoren voor het ontwikkelen van mondkanker?
Risicofactoren voor het ontwikkelen van mondkanker zijn onder andere roken, overmatig alcoholgebruik, een slechte mondhygiëne en het HPV-virus.
3. Hoe wordt mondkanker gediagnosticeerd?
Mondkanker wordt meestal gediagnosticeerd door een tandarts of een kaakchirurg. Dit gebeurt aan de hand van een mondonderzoek, het nemen van een weefselmonster (biopsie) en mogelijk aanvullende tests zoals een MRI-scan of CT-scan.
4. Wat zijn de behandelingsmogelijkheden voor mondkanker?
De behandeling van mondkanker hangt af van het stadium van de kanker en kan bestaan uit chirurgie, bestralingstherapie, chemotherapie of een combinatie van deze behandelingen.
5. Kan mondkanker worden voorkomen?
Hoewel het niet altijd mogelijk is om mondkanker te voorkomen, kan het risico worden verminderd door niet te roken, matig te zijn met alcohol, een goede mondhygiëne te handhaven en regelmatige controle bij de tandarts te hebben.