Kanker is een angstaanjagende ziekte die wereldwijd talloze levens beïnvloedt en vaak fataal kan zijn. Hoewel er talloze factoren zijn die bijdragen aan het ontstaan van kanker, is er één gewoonte die consistent in verband wordt gebracht met een verhoogd risico op verschillende soorten kanker: roken.
In dit artikel zullen we dieper ingaan op 11 specifieke soorten kanker die aanzienlijk verband houden met roken, hun oorzaken, symptomen en effecten op de gezondheid.
Longkanker
Longkanker is een van de meest bekende en dodelijke vormen van kanker die direct wordt veroorzaakt door roken. Het verband tussen roken en longkanker is al tientallen jaren bekend. Roken is verantwoordelijk voor ongeveer 86% van alle gevallen van longkanker. Deze kankersoort treft zowel rokers als passieve rokers (mensen die de rook van anderen inademen). Longkanker is berucht vanwege het feit dat het vaak pas in een vergevorderd stadium wordt ontdekt, waardoor de behandeling moeilijker wordt en de overlevingskansen afnemen.
Alvleesklierkanker
Roken verhoogt ook het risico op alvleesklierkanker. Alvleesklierkanker is een van de meest agressieve vormen van kanker en wordt vaak pas laat ontdekt, wat de behandeling bemoeilijkt. Mensen die roken hebben een verhoogd risico op deze vorm van kanker, en de overlevingskansen zijn helaas laag. Jaarlijks overlijden ongeveer 3.000 mensen aan alvleesklierkanker.
Baarmoederhalskanker
Roken vergroot ook het risico op baarmoederhalskanker, een kankersoort die meestal wordt geassocieerd met het humaan papillomavirus (HPV). Roken kan de kans vergroten dat HPV-infecties zich ontwikkelen tot kanker. Hoewel baarmoederhalskanker vaak vroegtijdig kan worden opgespoord en behandeld via bevolkingsonderzoeken, sterven er toch jaarlijks meer dan 200 vrouwen aan deze ziekte.
Blaaskanker
Rokers hebben ongeveer 3 keer meer kans op blaaskanker dan niet-rokers. Dit maakt roken de belangrijkste oorzaak van blaaskanker. Jaarlijks worden ongeveer 3.500 mensen in Nederland getroffen door blaaskanker, waarvan het merendeel mannen zijn. Helaas overlijden jaarlijks ongeveer 1.200 mensen aan deze vorm van kanker.
Borstkanker
Hoewel borstkanker meestal wordt geassocieerd met vrouwen, kunnen ook mannen borstkanker krijgen. Roken en het regelmatig consumeren van alcohol verhogen het risico op deze kankersoort. Jaarlijks krijgen meer dan 15.500 vrouwen de diagnose borstkanker in Nederland, terwijl ongeveer 160 mannen per jaar ook worden getroffen. Ondanks relatief hoge overlevingscijfers overlijden er toch elk jaar meer dan 3.000 mensen aan borstkanker.
Keelkanker
Roken en alcoholgebruik zijn beide risicofactoren voor keelkanker. Mensen die zowel roken als alcohol drinken, hebben een nog groter risico op deze vorm van kanker. Keelkanker wordt vaak pas laat ontdekt, en jaarlijks overlijden ongeveer 400 mensen aan deze ziekte in Nederland.
Maagkanker
Roken verhoogt ook het risico op maagkanker. Deze kankersoort wordt vaak pas in een vergevorderd stadium ontdekt omdat de vroege symptomen mild zijn. Helaas overleeft slechts 1 op de 5 patiënten vijf jaar na de diagnose van maagkanker.
Mondkanker en Lipkanker
Hoewel minder vaak voorkomend dan sommige andere vormen van kanker, zijn mondkanker en lipkanker direct gerelateerd aan roken. Het risico op deze kankersoorten wordt nog groter als er ook alcohol wordt geconsumeerd.
Nierkanker
Roken verhoogt ook het risico op nierkanker. Rokers hebben ongeveer 1,5 keer meer kans op nierkanker dan niet-rokers. In Nederland worden jaarlijks bijna 2.700 mensen getroffen door nierkanker, en meer dan 900 mensen sterven aan deze ziekte.
Slokdarmkanker
Roken en alcoholconsumptie vergroten het risico op slokdarmkanker. Hoe meer iemand rookt of drinkt, des te groter wordt het risico op deze vorm van kanker. Slokdarmkanker is moeilijk te genezen, maar door middel van onderzoek overleven steeds meer mensen de ziekte. In de afgelopen decennia is de overlevingskans na vijf jaar gestegen van 7% naar 25%. Toch overlijden er nog steeds jaarlijks 2.000 mensen aan slokdarmkanker.
Strottenhoofdkanker
Strottenhoofdkanker komt vaker voor bij mensen die roken, vooral in combinatie met alcoholgebruik. Hoewel het strottenhoofd zich dicht bij de keel bevindt, moet het niet worden verward met keelkanker. Jaarlijks worden bijna 700 mensen in Nederland getroffen door strottenhoofdkanker, waarbij mannen vier keer vaker worden getroffen dan vrouwen. Ongeveer 200 mensen sterven elk jaar aan deze vorm van kanker.
